تأثیرات سلامت روان مادر
تأثیرات سلامت روان مادر بر جنین و کودک سلامت روان مادر
تأثیرات سلامت روان مادر بر جنین و کودک سلامت روان مادر باردار

تأثیرات سلامت روان مادر بر جنین و کودک سلامت روان مادر فقط یک مسئله فردی نیست؛ بلکه تأثیرات فیزیولوژیک و رشدی مهمی بر جنین دارد: زایمان زودرس و وزن کم هنگام تولد: مادرانی که دچار افسردگی و استرس شدید هستند، بیشتر در معرض خطر زایمان قبل از هفته ۳۷ و تولد نوزاد با وزن پایین قرار دارند. تغییرات هورمونی: استرس مزمن مادر منجر به افزایش هورمونهای استرس (مانند کورتیزول) در خون او میشود. این هورمونها میتوانند از طریق جفت به جنین منتقل شده و بر رشد مغز و تنظیم سیستم عصبی او تأثیر بگذارند. مشکلات رفتاری کودک در آینده: کودکانی که مادرانشان در دوران بارداری افسردگی شدید داشتهاند، ممکن است در دوران کودکی بیشتر مستعد مشکلات خلقی، اضطراب و تأخیرهای رشدی باشند. ۴. راههای مدیریت و درمان مهم است که مادران بدانند این اختلالات قابل درمان هستند و نباید آنها را نشانهای از ضعف یا قصور خود بدانند.
الف. کمک حرفهای (Professional Help) رواندرمانی: درمان شناختی-رفتاری (CBT) و گفتاردرمانیهای حمایتی میتوانند در مدیریت افکار منفی و اضطراب بسیار مؤثر باشند. روانپزشکی: در موارد شدیدتر افسردگی یا اضطراب، ممکن است روانپزشک مصرف داروهای ضد افسردگی ایمن در دوران بارداری (مانند برخی از SSRIها) را توصیه کند. این تصمیم همیشه با در نظر گرفتن نسبت سود به زیان برای مادر و جنین گرفته میشود.
ب. مراقبت از خود (Self-Care) اولویتبندی خواب: اطمینان از داشتن خواب کافی و باکیفیت. کمبود خواب به شدت بر خلق و خو تأثیر میگذارد. تغذیه سالم: رژیم غذایی متعادل و غنی از اسیدهای چرب امگا ۳ که برای سلامت مغز مادر و جنین ضروری است. فعالیت بدنی: ورزشهای سبک و منظم (مانند پیادهروی، یوگا یا شنا) به بهبود خلق و خو کمک کرده و ترشح اندورفین را افزایش میدهند. تکنیکهای آرامشبخش: مدیتیشن، تمرینات تنفس عمیق و ذهنآگاهی (Mindfulness).
ج. حمایت اجتماعی همسر و خانواده: همسر باید درک کند که نوسانات خلقی مادر باردار لزوماً مربوط به او نیست، بلکه نتیجه تغییرات بیولوژیک است و حمایت عاطفی و عملی (کمک در کارهای خانه) را افزایش دهد. گروههای حمایتی: شرکت در کلاسهای آمادگی برای زایمان یا گروههای مشاوره برای ارتباط با سایر مادران باردار و اشتراک تجربیات. توصیه مهم: اگر مادر بارداری احساس میکند که این وضعیت بر توانایی او در عملکرد روزانه یا لذت بردن از زندگی تأثیر گذاشته است، باید فوراً با پزشک یا یک متخصص سلامت روان مشورت کند. شناسایی و درمان زودهنگام کلید تضمین سلامت مادر و کودک است.
نظر دهید